Çizgi Filmlerle Yabancılara Türkçe Öğretimi

Çizgi filmler hem çocuklar hem yetişkinlere hitap edebilen ve hemen herkesin bir şekilde hayatının bir döneminde severek izlediği görsel materyallerdendir. Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi alanında da -özellikle A1-A2 seviyelerinde- ve çocuklara Türkçe öğretiminde çizgi filmler bir materyal olarak zaman zaman kullanılan ve dil öğretimi, kültür aktarımı açısından önem teşkil eden unsurlar arasında yer alıyor. İngilizce de zaten dil öğretimine yönelik çizgi filmler mevcutken Türkçe için bu alanda maalesef aynı şeyi söylemek pek mümkün değil. Ülkemizde biz dil öğretmek için çizgi film üretmiyoruz bunun yerine ticari kaygıyla üretilen çizgi filmleri yardımcı materyal olarak kullanıyoruz. Ben çocukken hatırlıyorum. Learning English With Osmo diye sadece İngilizce öğretme amacıyla oluşturulan bir çizgi film serisi vardı ve televizyondan izlerdik. Biraz araştırınca Youtube üzerinden bu serinin bazı videolarına ulaştım. Videoyu yazının devamına ekliyorum belki bu yazıyı okurken ilginizi çeker.

Videoyu izlediyseniz bu çizgi filmin tamamen İngiliz dilini öğretmeye odaklanmış bir yapım olduğunu görürsünüz. Her bölümde farklı tema ve konularla dil öğretmek amacıyla hazırlanmış bence dönemine göre de oldukça güzel bir çalışmaydı. Aynı serinin dergilerini de aldığımı hatırlıyorum çocukluk döneminde. Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi noktasında çizgi filmler özellikle çocukların dili erken yaşlarda öğrenmesi açısından bir avantaj. Yine BBC Learning English adlı çalışmasıyla çeşitli hikayelerden oluşan seviyelere göre çizgi filmleri İngilizce altyazı desteği ile web sitesinde İngilizce öğrenmek isteyenler için ücretsiz olarak yayınlıyor. Ülkemizde yabancılara Türkçe öğretmek amacıyla hazırlanmış benim bildiğim spesifik bir çizgi film çalışması mevcut değil. Aslına bakacak olursanız Trt Çocuk çizgi filmler konusunda büyük bir arşiv ve potansiyele sahip. TRT Çocuk’un özellikle kültür aktarımı konusunda pek çok başarılı çizgi filmi mevcut fakat maalesef hiçbirinde Türkçe altyazı desteği yok ve bu çizgi filmler yabancı dil olarak Türkçe öğretimi amacıyla değil ana dil konuşurları hedef alınarak hazırlanmış yapımlar.İngiltere de okullardan rastgele seçilen 34’ü deney 26’sı kontrol grubu olan ilköğretim öğrencileri arasında yapılan ve iki ay süren çalışmada altyazılı animasyon ve çizgi film kullanımının dil öğrenme motivasyonunu metin tabanlı materyallerden daha fazla arttırdığı ortaya konulmuş. Ayrıca çalışma sonrasında öğrencilerin çoğu İngilizce çizgi film izlemenin okuma becerilerine yardımcı olduğunu aynı zamanda dinleme becerilerini de geliştirdiğini ifade etmiş. Öğrenciler dışında öğretmenler de dil öğretiminde çizgi film kullanımının olumlu sonuçlar verdiğini ifade etmiş. Çalışmayı merak edenler makale linkine buraya tıklayarak erişebilirler.

Durum böyleyken ve ülkemizin son dönemde yerli çizgi film ve animasyon üretme konusunda oldukça başarılı olduğu ortada iken Türkçe öğretimi için de bu tarz bir serinin oluşturulması gerektiğini düşünüyorum. Burada en güzel örnek yine İngiltere devlet televizyonu olan BBC’nin oluşturduğu yukarıda da ifade ettiğim Learning English benzeri bir dil öğretim portalını oluşturabilmek diye düşünüyorum. Eldeki malzemeler ile çizgi filmler yoluyla dil ve kültür aktarımı yapmak gibi bir niyetiniz varsa tavsiyem bu konuda TRT Çocuk içeriklerini önceliklendirmeniz olacaktır. TRT Çocuk bünyesinde yayınlanan içerikler hem Türk kültüründen izler taşıyor hem de bazı yapımlar özellikle A1 seviyesinde basit konuşma ve diyaloglara dayanabiliyor. Umarım ilerleyen dönemlerde bizim de sağlam bir dil öğretim portalımız ve sadece Türkçe öğretimine odaklanan çizgi filmlerimiz olur.

Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde kullanabileceğiniz çizgi film tavsiyelerim: